Το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας βρίσκεται στα νότια του
ομώνυμου χωριού, στη θέση «Καμπάνα», στο νομό Ροδόπης.
Κατασκευάσθηκε στην ελληνιστική εποχή, αλλά έχει υποστεί
μετασκευές στα ρωμαϊκά χρόνια. Σώζονται τρεις σειρές από το λίθινο κοίλο, ο
κεντρικός και ο πεταλόσχημος αγωγός της ορχήστρας και το κτήριο της ρωμαϊκής
σκηνής. Θεωρείται βέβαιο ότι το θέατρο είχε εννέα κερκίδες, οι οποίες είχαν,
τουλάχιστον, δέκα σειρές καθισμάτων.
Στα ρωμαϊκά χρόνια προστέθηκε στο θέατρο, πρόχειρης
κατασκευής, σειρά θωρακίων για να προστατεύει τους θεατές κατά την διάρκεια των
θηριομαχιών. Το θέατρο διαπερνούσε χείμαρρος και, γι’αυτό το λόγο,
κατασκευάστηκε αγωγός, που συγκέντρωνε τα νερά του χειμάρρου, περνούσε από το
κοίλο και κάτω από τη σκηνή και τα έχυνε στο πίσω της μέρος.
Η ορχήστρα ήταν πιθανότατα, από πατημένη γη, δεν γνωρίζουμε
όμως την επίστρωσή της στα ρωμαϊκά χρόνια. Στο θέατρο σώζεται η σκηνή των
ρωμαϊκών χρόνων με το προσκήνιο, διαστάσεων 23,5 Χ 6,3 μ.
Το αρχαίο θέατρο της Μαρώνειας έχει τρεις κύριες οικοδομικές
φάσεις. Μάλιστα, βρισκόταν σε συνεχή χρήση από την ελληνιστική εποχή μέχρι τον
4ο αιώνα μ.κ.χ. ενώ την περιορισμένη χρήση στην παλαιοχριστιανική εποχή
μαρτυρούν τα λιγοστά αρχιτεκτονικά μέλη και νομίσματα αυτής της εποχής που
οριοθετούν και το τέλος της λειτουργίας του μνημείου, το οποίο εγκαταλείπεται στο
χρόνο και μετατρέπεται σε νεκροταφείο κατά τους επόμενους αιώνες.
Η αρχική φάση του ανάγεται στους πρώιμους ελληνιστικούς
χρόνους (τέλος 4ου- αρχές 3ου αιώνα π.κ.χ.). Από τη φάση αυτή σώζονται το
κοίλο, τρεις σειρές εδωλίων, οι μαρμάρινες προεδρίες (τιμητικές θέσεις), οι
ημικίονες του προσκηνίου και ο αποχετευτικός αγωγός. Υπολογίζεται ότι το θέατρο
είχε χωρητικότητα 2.500- 3.000 θεατές.
Ακολουθεί η ρωμαϊκή φάση, οπότε επεκτάθηκε η ορχήστρα και,
αφού αφαιρέθηκαν οι τιμητικές θέσεις, το θέατρο μετατράπηκε σε αρένα, ενώ
προστέθηκε και προστατευτικό θωράκιο με κιγκλιδώματα απαραίτητα για την
προστασία των θεατών. Μάλιστα, για να αυξηθεί ο διαθέσιμος χώρος της αρένας
αποσυναρμολογήθηκαν οι προεδρίες. Από τη φάση αυτή σώζονται το θωράκιο της
αρένας, η κάλυψη του αγωγού της ορχήστρας από υλικό σε δεύτερη χρήση και το
σκηνικό οικοδόμημα.
Από την τρίτη φάση των υστερορωμαϊκών χρόνων, οπότε το
μνημείο λειτουργούσε και πάλι αποκλειστικά ως αρένα, σώζονται τμήματα του
θωρακίου της αρένας και ο τοίχος που έφραξε τη δυτική πάροδο.
Η αποκατάσταση
Η ανασκαφή του αρχαίου θεάτρου άρχισε το 1981 και διακόπηκε
το 1994. Από το 2000 συνεχίζεται με υπεύθυνη την αρχαιολόγο Χρύσα Καραδήμα.
